Na wakacje: Park Narodowy Mljet (Wyspa Mljet), Chorwacja

Geografia Wyspa Mljet – wycieczki objazdowe

Mljet jest to wyspa położona w pobliżu Półwyspu Pelješac, Dubrownika i wyspy Korčula o szerokości ok. 3 km i długości ok. 37km. Jej północo-zachodnią część zajmuje Park Narodowy Mljet, zajmujący obszar ok. 5,375 ha. Teren ten został uznany za park narodowy w 1960r. (część morską dołączona do parku w 1997r) i jest to pierwsza zinstytucjonalizowana próba objęcia ochroną całego ekosystemu Adriatyku. Na terenie parku znajdują się dwa słone jeziora (pierwotnie były to jeziora słodkowodne)- Veliko Jezero (Duże Jezioro) o powierzchni 145 ha i głębokości 46m oraz Malo Jezero (Małe Jezioro) o powierzchni 24 ha i głębokości 29m. Od strony otwartego morza, przez wąski przesmyk woda przedostaje się w głąb wyspy i tak powstało najpierw jezioro Veliko, skąd wąskim kanałem woda przepływa do jeziora Malo. Mimo, iż wypełnione wodą morską, wyglądają jak prawdziwe jeziora, stąd ich nazwa. Na zielonej wyspie można odnaleźć 5 różnych typów zalesienia, co może być zasługą Benedyktynów, którzy przez kilka wieków gospodarowali na wyspie, a aż do końca XVIII wieku nie pozwalali zasiedlić jej zachodniej części, gdzie obecnie znajduje się większa część Parku Narodowego. Spotkać tu można pozostałości śródziemnomorskiej prapuszczy, częściowo obecne pierwotne lasy dębowe (dąb ostrolistny) w pobliżu Velikog Jezera wypierane już coraz częściej przez makia, dziko rosnące drzewa oliwne, chleb świętojański, pinie. Poza tym zalesienie występujące na ubogim, skalnym podłożu oraz szybkorosnące lasy sosny alpejskiej. Obok lasów na uwagę zasługują także nadmorskie wydmy, strome i wysokie klify. Flora parku charakteryzuje się obecnością mangusty indyjskiej, sprowadzonej na wyspę w 1910r. w celu wytępienia jadowitych węży. Obecnie odnotowano obecność 5 gatunków węży i 6 gatunków jaszczurek, którymi żywi się między innymi gadożer. Na terenie parku występuje również duża ilość ptaków śpiewających oraz gatunków, które są już zagrożone na stałym lądzie jak: muchołówki i sójki. Ciekawi również obecność puchacza szarego. Wody Mljetu również stanowią swoisty przegląd rzadko spotykanych na Wybrzeżu gatunków zwierząt. Tutaj właśnie można spotkać mniszkę śródziemnomorską (rzadki gatunek foki, występujący w basenie Morza Śródziemnego).

Pogoda i klimat – Południowa Dalmacja

Panujący tutaj klimat jest śródziemnomorski. Lata są suche i upalne a zimy wilgotne, deszczowe. Przez ponad 100 dni w roku temperatura na wyspie utrzymuje się powyżej 25 C. W okresie letnim wieją tu wiatry bryzowe – burin i maestral. Śnieg jest rzadkością na tych terenach. Jeżeli już spadnie to bardzo szybko się topi.

Południowa Dalmacja - historia

Historia wyspy Mljet jest bardzo ciekawa i burzliwa. Nazwa wyspy Mljet pochodzi od greckiego melite – miód. Dawniej na wyspie znajdowało się mnóstwo rojów dzikich pszczół zamieszkujących puste pnie starych drzew. Historia wyspy sięga czasów iliryjskich plemion, które pozostawiły po sobie ślady w postaci kamiennych budowli i grobowców. Za czasów panowania rzymskiego pojawiają się wzmianki o wyspie w pisanych dokumentach. Pozostałością po czasach rzymskich jest pałac z I w., łaźnie oraz okoliczne pozostałości bazylik i obiektów fortyfikacyjnych w Polacy. W VI w. pojawiają się na terenie Bizantyńczycy, a w 100 lat później zostają wyparci przez plemiona Słowian i Awarów. Dopiero na przeł. XII i XII wieku pojawiają się na wyspie Benedyktyni, którzy stają się feudałami na tym terenie. Ich zasługą było wybudowanie na wysepce Sveta Marija klasztoru. Od chwili uwłaszczenia mieszkańców Mljetu klasztor staje się kulturalnym, religijnym i politycznym ośrodkiem na wyspie. Zakonnicy dopiero w XIX wieku wydali pozwolenia na zamieszkiwanie terytoriów obecnego parku narodowego. Wtedy też powstaje niezwykle interesująca pod względem etnologicznym i architektonicznym miejscowość Govedari, której mieszkańcy parali się głównie hodowlą bydła. W czasach władzy Napoleona na terytoriach chorwackich Benedyktynom zostaje odebrana władza na wyspie. Pod koniec XIX i na pocz.XX w. Austria wysyła na wyspę leśników, którzy opiekują się tamtejszą przyrodą. Niestety wielki pożar prastarych lasów w 1917r. pochłania sporą część zalesień. Obecnie mieszkańcy Mljetu zajmują się głównie rolnictwem, przede wszystkim uprawą winorośli i oliwek, i turystyką, co przejawia się w nowopowstających osadach turystycznych na brzegach wyspy.

Wyspa Mljet – atrakcje turystyczne

Veliko i Malo Jezero (Duże i Małe Jezioro) – fenomeny przyrodnicze w Parku Narodowym Mljet. Te dwa morskie jeziora były pierwotnie przez ok. 10 000 lat słodkowodne.
Świetnie zachowane piękno śródziemnomorskiej przyrody. Opadające do morza zbocza porośnięte są gęstym lasem, który dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym zachował pierwotny charakter lasów pokrywających do niedawna całe wybrzeże Morza Śródziemnomorskiego.
Wysepka Sveta Marija (Wyspa NMP) położona na Velikim Jezeru na której znajduje się klasztor benedyktyński z XIIw. jest swoistym symbolem Parku Narodowego Mljet.
Okolice Polačy - zagłębie kulturalno-historycznych zabytków z pałacem rzymskim, przykładami budowli fortyfikacyjnych, wczesnochrześcijańskimi bazylikami. A wszystko to malowniczo wkomponowane w osłonięty od silnych wiatrów zalew.
Pozostałości umocnień z okresu iliryjskiego na wzniesieniu powyżej Velikego Jezera.
Kanał Solina i Brama Solina, gdzie Benedyktyni ustawili wielki kamienny z głagolickim napisem.
Saplunara – jedna z najpiękniejszych piaszczystych plaż Dalmacji
Govedari – urokliwe miasteczko położone na terenie parku narodowego
Veli Grad – Jaskinia Odyseusza

Chorwacja – aktywny wypoczynek w Południowej Dalmacji

W okresie letnim teren parku można zwiedzać z zorganizowanymi wycieczkami jednodniowymi. Można dostać się busem do Pristanista, gdzie mieści się siedziba władz parku, ale równie dobrze można pokonać tę trasę na piechotę. W parku wszystkie szlaki są dobrze oznakowane i przystosowane do turystyki pieszej. Trasa do Pristanista wiedzie brzegiem Velikog jezera (Duże Jezioro). Oba jeziora (Małe i Duże) łączą się przy Starym Moście (Stari Most), gdzie latem można wypożyczać rowery, kajaki i łódki wiosłowe.
W sercu Narodowego Parku Mljet, w miejscowości Pomena, znajduje się duży kompleks hotelowy Odisej, który oferuje gościom bogatą ofertę atrakcji sportowych na wyspie. Można u nich wypożyczyć sprzęt sportowy – rower, deski do windsurfingu, kajaki, łodzie, skutery wodne.
Na pewno warto spróbować nurkowania w wodach wyspy Mljet. Można wypożyczyć sprzęt i przyłączyć się do grupy nurków z hotelu, który wskażą najlepsze miejsca z rafami koralowymi i wrakami statków lub jaskinie. Nie można przepuścić okazji nurkowania w Jaskini Odyseusza, gdzie według legendy zakochana w Odyseuszu Kalipso trzymała go w słodkiej niewoli przez 7 lat. Więcej o atrakcyjnych miejscach, które można zobaczyć nurkując w okolicy Mljetu na stronie - www.rrsub.com.pl/nurkowanie---rejon-dubrovnik.htm.
Istnieje możliwość wynajęcia łodzi dla siebie na całodzienny rejs po Morzu Adriatyckim lub zamówić indywidualny rejs z kapitanem (pół dnia).
Teren wyspy Mljet jest opleciony siecią ścieżek rowerowych i jest uznany za jedno z najlepszych miejsc w Europie pod względem turystyki rowerowej (szczególnie polecane są ścieżki na terenie parku).
Na terenie hotelu Odisej znajduje się również centrum wellness. Więcej informacji: www.hotelodisej.hr oraz www.mljet.hr

Kuchnia Południowej Dalmacji

Na pewno warto pojechać na wyspę Mljet, nawet na jednodniową wycieczkę, nie tylko żeby móc przebywać w otoczeniu niepowtarzalnej przyrody, ale tażkę żeby móc spróbować pysznego jedzenia i posłuchać prawdziwej dlamatyńskiej muzyki. Na wyspie Mljet, w parku w okolicach hoteli i pomniejszych miescowości znajdują się liczne restauracje zwane konobami. W konobach czekają na nas tradycyjne potrawy i przysmaki dalmatyńskiej kuchni. Warto spróbować tzw. roštilja, czyli mięsa, ryb lub owoców morza z grilla, do tego domowy chleb, gulasz z ośmiornicy, biały ser w oliwie z oliwek. Praktycznie wszystkie restauracje mają w ofercie ryby tzw. prosto z morza, czyli świeżo złowione i tuż przed zamówieniem danej ryby można samemu sprawdzić i ocenić czy jest świeża. Poza pysznościami w postaci ryb i innych płodów morza godna polecenia jest również pršuta, słynna na całych Bałkanach wędzona szynka, w każdym jednak regionie przyrządzana według innej receptury. Do tego wszystkiego zamówić należy oczywiście wino pochodzące z miejscowych winnic.